Η κρυοθεραπεία ή κρυοχειρουργική είναι μία μέθοδος αντιμετώπισης βλαβών του δέρματος μέσω της ψύξης των ιστών. Είναι μία αποτελεσματική, ασφαλής, προσιτή και καλά ανεκτή θεραπεία.
Ως ψυκτικό μέσον χρησιμοποιείται συνήθως το υγρό άζωτο το οποίο έχει θερμοκρασία μείων 196 βαθμούς κελσίου. Το υγρό άζωτο εφαρμόζεται στο δέρμα με τη βοήθεια ειδικού ψεκαστικού μηχανήματος, ή με απευθείας επάλειψη με βαμβακοφόρο στυλεό. Η πολύ χαμηλή θερμοκρασία που αναπτύσσεται καταστρέφει τα κύτταρα, οδηγώντας στη εξάλειψη των ανεπιθύμητων δερματικών βλαβών. Ακολουθεί τοπικός ερεθισμός του δέρματος για περίπου μία εβδομάδα, λόγω της φλεγμονώδους αντίδρασης που αναπτύσσεται ως αποτέλεσμα της θεραπείας. Στη συνέχεις το δέρμα επουλώνεται φυσιολογικά. Η συχνότερη παρενέργεια της κρυοθεραπείας είναι η ενδεχόμενη παροδική τοπική υποχρωμία στην περιοχή της θεραπείας.
Η κρυοχειρουργική είναι μία πολύ ευέλικτη μέθοδος θεραπείας, με την οποία μπορούν να αντιμετωπιστούν καλοήθειες, προκαρκινικές, ακόμη και κακοήθεις βλάβες του δέρματος.
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις δερματοπαθειών όπου εφαρμόζεται η κρυοθεραπεία είναι οι ακόλουθες:
- μυρμηκιές
- σμηγματορροϊκές υπερκερατώσεις
- υπερτροφικές ουλές και χηλειδή
- φλεβικές λίμνες
Σε ειδικές περιπτώσεις και υπό προυποθέσεις, η κρυοχειρουργική εφαρμόζεται και στην αντιμετώπιση καρκίνων του δέρματος (επιθηλιώματα).
